Po tragicznym wypadku w kriosaunie w Paryżu. PTK wyjaśnia, jakie są wymogi i różnice
Terminy te są często jednak mylone, co może prowadzić do niebezpiecznych uproszczeń i błędnych założeń.
Kriokomora ogólnoustrojowa – wymogi dla bezpieczeństwa pacjenta
Kriokomora ogólnoustrojowa to urządzenie przeznaczone do prowadzenia zabiegów krioterapii ogólnoustrojowej i stymulacji niskotemperaturowej. Powinna
- umożliwiać regulację temperatury w zakresie od -150°C do -100°C,
- zapewniać użytkownikowi możliwość oddychania powietrzem atmosferycznym
- umożliwiać ciągłą obserwację wizualną przez przeszkolony personel.
Obowiązkowe są:
- czujniki poziomu tlenu,
- systemy alarmowe,
- wyjście awaryjne,
- systemy komunikacji głosowej i wizualnej.
Jak podkreślają w stanowisku PTK – prof. dr hab. Agata Stanek, prezes towarzystwa i prof. dr hab. Anna Skrzek, wiceprezes -podstawowym warunkiem korzystania z kriokomory jest zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów. Użytkownicy muszą być poinformowani o przeciwwskazaniach i wskazaniach do zabiegów, a także odpowiednio przygotowani do procedury.
Wymaga się pisemnego potwierdzenia zapoznania się z instrukcją korzystania z urządzenia, lokalizacji drzwi awaryjnych oraz przycisków bezpieczeństwa, a także zasad zachowania się w przypadku alarmu świetlnego lub dźwiękowego. Pacjenci powinni przez cały czas pozostawać w kontakcie wzrokowym i głosowym z personelem medycznym poprzez monitoring i systemy audiowizualne. Wewnątrz kriokomory powinien znajdować się także czasomierz, umożliwiający samodzielną kontrolę czasu trwania zabiegu. Niedopuszczalne jest pozostawianie pacjentów bez stałego nadzoru. W kriokomorach wieloosobowych zaleca się, aby jednocześnie przebywały w niej co najmniej dwie osoby.
Doszło do śmiertelnego zatrucia oparami
Według doniesień medialnych tragiczny wypadek w Paryżu miał związek m. in. z awarią systemu azotowego, która doprowadziła do śmiertelnego zatrucia oparami ciekłego azotu lub niedoboru tlenu w pomieszczeniu. Zdarzenie to tragicznie unaocznia zagrożenia wynikające z używania urządzeń pozbawionych odpowiednich certyfikacji, zabezpieczeń oraz właściwego nadzoru technicznego i medycznego.
W nowoczesnych kriokomorach ciekły azot wykorzystywany jest wyłącznie w zamkniętym obiegu technicznym, bez kontaktu z pacjentem. Osoba poddawana zabiegowi oddycha bezpiecznym, stale monitorowanym powietrzem atmosferycznym, a wszelkie zagrożenia uruchamiają natychmiastowe odłączenie urządzenia. Tymczasem w kriosaunach ciało użytkownika (z wyjątkiem głowy) narażone jest na bezpośrednie działanie oparów ciekłego azotu, co wiąże się z realnym ryzykiem zdrowotnym. Urządzenia te nie są uznawane za wyroby medyczne, dlatego nie podlegają rygorystycznym normom ani certyfikacji.
Skutkiem – zatrucie lub uduszenie
Brak odpowiedniej izolacji i otwarty obieg azotu mogą skutkować zatruciem lub uduszeniem. Dlatego stały nadzór przeszkolonego personelu jest niezbędny – umożliwia natychmiastową reakcję w przypadku objawów takich jak: duszność, silne zmęczenie, nudności, wymioty, upadek czy dezorientacja.
Kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa krioterapii jest obowiązkowa certyfikacja urządzeń kriogenicznych. Gwarantuje ona spełnienie norm technicznych i medycznych, niezbędnych do bezpiecznego przeprowadzania zabiegów.
PTK podkreśla, że skuteczność zabiegów krioterapii ogólnoustrojowej została potwierdzona licznymi badaniami prowadzonymi przez wiele lat – jednak wyłącznie w odniesieniu do certyfikowanych urządzeń medycznych, jakimi są kriokomory ogólnoustrojowe.